KIŞ BAHÇELERİ

Palmiye Merkezi ürünlerinin birçoğu tropik ve subtropik bitkiler olduğundan, dış mekânda ancak belirli yörelerde ve şartlarda yetişebilmektedir. Buna karşın, ürünlerin büyük kısmı iç mekânda yetiştirilmeye uygundur.

İç mekân deyimi ile genelde bina içleri kastedilmektedir. Pencerelerden gelen kısıtlı güneş ışınları, çok defa birçok bitkinin yetiştirilmesi için yetersiz kalmaktadır. İç mekânda daha geniş kapsamlı ve gösterişli bitkilerin yetiştirilmesi amacı ile yüksek tavanlı ve üstten de direkt güneş ışınları alan geniş alanlar yaratılmıştır. Endüstriyel gelişim sonucu, doğadan gittikçe uzaklaşan insanoğlu, doğa özlemini gidermek yeni yollar aramıştır. Bu arayış sonuçlarından biri, çok daha bol ışıklı, içinde değişik tür bitkilerin yetiştirebileceği ısıtması olan, sera şeklinde odalar olmuş ve  bunlara kış bahçesi adı verilmiştir. Kış bahçeleri, genelde oturma birimlerine ilave olarak düşünülmüş, ek (balkon gibi) birimler olabileceği gibi, oturma biriminin ortasında veya yaşam biriminden kopuk bir sera şeklinde olabilir.

Kış bahçesi planlamasında, yalnız güneş ışığının yeteri kadar alınması değil, ısı yalıtımı, ısıtmanın ve yeterli havalandırmanın sağlanması gibi unsurlar dikkate alınmalıdır. Yaratılacak bahçe ortamında, mikro-klimanın sağlanması için, bu mekânın evin diğer bölümlerinden en azından bir kapı ile ayrılması da unutulmamalıdır. Ülkemizde sıklıkla görülen bir hata, ısıtmalı sera şeklindeki kış bahçelerinde havalandırmaya yeteri kadar önem verilmemesidir. Bu nedenle yazın bitkiler, dış mekândakinden çok daha yüksek ısı derecelerinde, bunalıma girmekte bazen de uyum sağlayamayarak ölmektedir. Yüksek sıcaklık derecelerinde, birçok toprak ve bitki zararlısının etkinliğinin arttığı da gerçektir.

Her bitkiyi uygun ortam sağlanan kış bahçesinde yaşatmak mümkündür. Ancak bitki seçiminde dikkatli olunmalıdır. Hızlı büyüyen ağaçlar, bahçenizde kolayca yetişebilen ve kapalı mekânda bunalabilecek bitkilerden özellikle kaçınmak gerekir. Batıcı, tahriş edici veya zehirli sınıfına soktuğumuz bitkiler de, özellikle çocukların ve ev hayvanlarının bulunduğu ortama sokulmamalıdır. Bitki seçiminde kişisel tercihler öne çıkmaktadır. Ancak seçilecek bitkilerin birbiri ile uyumları ve istemleri de göz önüne alınmadır. Yüksek ısıda ve nemli bir ortam yaratılmış ise az su isteyen, çöl bitkilerini burada istedikleri ortamı bulamayacağı açıktır.

PALMİYELER

Şamadora türleri iç mekân ve kış bahçelerine en uygun palmiyelerdir. Bambu Palmiyesi (Chamaedorea seifrizii) ailenin güneş ışığına en fazla dayanan bireyidir. Diğerleri gölge ortam isterler, üzerlerine direkt güneş ışını geldiği takdirde yaprakları yanar.

Bambu Palmiyesi (Chamaedorea seifrizii)yüksek tavanlı, büyük mekânlar için seçilmelidir. >>>>>

Areka (Dypsis lutescens) ve Kentia (Howea forsteriana) eskiden beri iç mekânda sıklıkla kullanılan gösterişli palmiyelerdir. >>>>>

Majestik Palmiye (Ravanea rivularis) ve Balık Yüzgeç Yapraklı Palmiyeler (Caryota mitis, Caryota urens) bol ışıklı, yüksek tavanlı mekânda kullanılabilecek, gösterişli ve ilginç palmiyelerdir.

Çin Livistonası (Livistona chinensis)

Ülkemizde fazla bilinmeyen bu palmiye, büyük, parlak yeşil yaprakları ve çok yavaş büyümesi nedeni ile Avrupa da sıklıkla kullanılan bir kış bahçesi bitkisidir.>>>>>

Bol ışıklı kış bahçesi için ideal bitkilerden biridir.>>>>> 

SİKASLAR

Karton Sikas (Zamia furfuracea), Hint Sikası (Cycas Thouarsii) Japon Sikası (Cycas revaluta) ve Dev Dion (Dioon spinulosum) kış bahçelerinde yetiştirilmeye uygun son derece alımlı fosil bitkilerdir.>>>>>

STARLİÇE VE MUZLAR

Küçük mekanlar için, Starliçe-Cennet Kuşu Çiçeği (Strelitzia regina), Cüce Starliçe (Strelitzia regina juncea), koleksiyonerler için Altın Starliçe (Strelitzia regina Gold), muzlardan Süs Muzu (Musa ornata) nu öneririz.

Geniş ve yüksek mekanlarda, yukarıdaki türlere ilaveten Dev Starliçe (Strelitzia nicolai), Kırmızı Muz (Esnete ventricosum maurellii) ve iddialılar için Muz Palmiyesi  (Ravanala madagascariensis) tropik hava yaratmak için eşsiz bitkilerdir. >>>>>

ETLİ YAPRAKLILAR (SUKKULENTLER)

Bu grupta meraklılar için çok seçenek olmasına karşın, yalnız bir kaktüs mekânı yaratılmayacak ise, seçilecek bitki sayısı azalmaktadır.

Burada önerimiz: Para-Mücevher bitkisi (Crassula ovata), tıpda 2000 yıldır kullanılmasına karşın, ülkemizde yeni moda olan Aloe Vera (Aloe vera miller veya A.vera spp), ülkemizde iç mekan yukkası olarak bilinen, dikenleri olmayan,  Fil Ayaklı Yukka (Yucca elaphantipes) ve küçük bitki olarak Mavi Ekeverya (Echeveria elegans)'dır.

Çöl bitkisi olmasına karşın zarif ve ilgi çekici gövdesi ve iç mekâna uyumu nedeni ile Avrupa ve ABD de sıklıkla kullanılan Nolina’lar (Beucarnea recurvata, Beucarnea longifolia) kış bahçelerinin vazgeçilmez gözdeleridir.>>>>>

SULAK ALAN BİTKİLERİ

Kış bahçesi su unsurları içeriyorsa, küçük havuzlar içine Cüce Nilüfer türleri (Nymphaea spp.), derin havuzlara ise normal Nilüferler dikilebilir veya saksı ile yerleştirilirler. >>>>>

Suda yüzen bitkilerden Su Salatası (Pistia stratiotes), Su Sümbülü (Eichornia crassipes) ve ükemizde bulunan Su Mercimeğinin, tropikal kardeşi Salvinya (Salvinia auriculata) seçilecek bitkilerdir.

Şemsiye (Cyperus alternifolius) ve Papirus (Cyperus papyrus) havuz içi veya kenarına konulabilir.>>>>>

İris türleri, Merkezimiz üretimi İri Çiçekli Dietes (Dietes grandiflora) ve Sarı Dietes (Dietes bicolar) seçilecek bitkiler arasındadır.>>>>>>

Çeşidli renk Kalla’lar (Zantedeschia aethiopica) da kullanılabilecek gösterişli bitkilerdir.

TROPİK MEYVELER

Büyük kış bahçeleri için seçenek fazladır. Tropik meyvelerin başında herkesin bildiği meyvesi yenen, Muz (Musa paradisiaca) türleri gelmektedir. Macerayı seven ve zoru başarmak isteyenler için Papaya (Carica papaya) yı öneririz.

Kolay meyve verecekler arasında Kumkuat (Citrus fortunella microcarpa), Sarı Guave (Psidium guajava), Çilek Guavası (Psidium littorale) uygun ağaçlardır.

Küçük kış bahçelerinde, Kumkuat (Citrus fortunella microcarpa) ve Natal Yaban Eriği (Carissa grandiflora), Peppino (Solanum muricatum), Cüce nar (Punica granatum nana) seçilecek küçük meyvelerdir.  

ÇALI VE AĞAÇ GRUBU DİĞER BİTKİLER

Sarı Çiçekli Bahunya (Bauhinia tomentosa), Kırmızı Çiçekli Sestrum (Cestrum elegans), İnce Mor Çiçekli Hibiskus (Hibiscus pedunculatus), Küpe Ağacı (Halleria lucida), Çin Gülleri (Hibiscus rosa sinensis), Malvaviskus (Malvaviscus arboreum), Plektrantus türleri (Plectranthus eckmanii, Plect.madagascariensis), Maviş ve Alacalı Maviş (Solanum rantonetti, Solanum rantonetti variegata), Tiboçhina (Tibouchina multiflora), Hint Mabet ağacı-Frangipani (Plumeria alba, Plumeria stenophylla) ve Begonvil türleri (bougainvillea glabra ve hibridler) bu gruptan seçtiğimiz bitkilerdir.

Yukarıda önerdiklerimiz dışında, zehirli olduğu bilinen ancak çok gösterişli olduğu için her zaman tutulan aşağıdaki bitkiler de, küçük çocuğu ve evcil hayvan olmayan evlerdeki kış bahçelerinde kullanılmaktadır. Çan Çiçekleri (Datura ve Brugmansia), Kauçuk Sarmaşığı (Cryptostegia grandiflora) ve Sinadenyum lar (Synadenium grantii ve Synadenium grantii rubra), Mor ipomea (Ipomea fistulosa)bu gruptaki bitkilerdir.

Bu saydıklarımızın dışında, sonsuz seçenek vardır, bu da ev sahibinin bitkilere, estetiğe duyduğu ilgiye ve yaratıcılığına göre değişmektedir.