|
|
PALMİYE
MERKEZİNDEN HABERLER-AYIN BİTKİSİ
ARALIK 2005 |
Kasım ayında hafif bir don
geçirdik, her zamanki gibi yaprakları ilk donan bitkiler,
Muzlar (Musa parasidica), Kanalar (Canna indica),
Uyuyan Çin Gülü (Malvaviskus arborea) ve Kısmet
Ağaçları(Clerodendrum bungei) oldu.
Botanik Bahçesi bölümünde, uzun
tropik meyve ve ağaçların dikileceği yaklaşık 310m², tepe
yüksekliği 7metre olan bir sera yapımına başlandı.
Çöl Gülü (Adenium obesa)dan
bu yıl da, yapay dölleme ile tohum almayı başardık. Kaktüs
Evi’nde dikili olan Yaşayan Taşlar (lithops) lar çiçek
açtı, bunlara da yapay dölleme uygulandı. Dombeya ağaçlarımız
(Dombeya
burgessiae)
ve Yol Hatmi’ler (Hibiscus mutabilis) çiçek açtı. |
Bu bitkilerin anavatanı, Güney Afrika ve Namibia'dır. Çakıl
taşlarına benzediklerinden, yaşayan taş olarak
adlandırılmışlardır. Her bitki, ortada ince bir çizgi ile
ayrılan iki adet, etli yapraktan oluşmaktadır. Yapraklar
bitkinin bulunduğu ortama göre, gri-yeşil den kahverengine
kadar değişir, şekilleri silindirik, üst yüzleri
pürüzsüz düz veya hafif bombelidir. Yaprakların üst
yüzlerinde, koyu renkli lekeler veya yuvarlak noktalar
bulunur. Bitki, bu koyu renkli lekeler arasında bulunan,
pencere adı verilen ince kısımlardan, fotosentez için
gerekli ışınları alır.
Lithops lar tek bitki olarak görülebildikleri gibi, bazen
kardeşlenme göstererek grup yapabilirler. Boyları ve
genişlikleri 5 yaşında 3cm e ulaşır. Doğada çiçeksiz zamanda,
kaya arasında ve toprakta hiç dikkati çekmezler, ancak çiçekli
olduklarında, uzaktan bile kolaylıkla görülebilirler.
Bulundukları coğrafi bölge özelliklerine bağlı olarak, kışın
dinlenme süresince hiç su almazlar. Yazın az su ile idare
ederler. Bu nedenle, kuzey yarı kürede Nisan-Eylül arası
büyüme devreleridir, aşırıya kaçmadan sulamak gerekir,
sonbahar ikinci yarısında sulama tamamen kesilmelidir.
Bitkiler sonbaharda çiçek açarlar. Çiçekleri genelde bitki
çapından büyük, sarı veya beyazdır. Dona dayanıklı
değillerdir. İdeal olarak 7C dereceden soğukta kalmamaları
uygun olur, bununla birlikte 1C dereceye kadar dayandıkları
bildirilmiştir.
|
Sayfa Başı
PALMİYE
MERKEZİNDEN HABERLER-AYIN BİTKİSİ
KASIM 2005 |
|
2 Ekim
günü, aşırı yağmur nedeni ile bahçemizde sel meydana geldi.
Bahçe kuzeyinde su yüksekliği yer yer 70-80cm i buldu. İlk 24
saat içinde sular belirgin olarak çekildi ve iki gün sonra
her yer normale döndü.
8 Ekim
cumartesi günü, Kaktüs Evi ve Zakkum Kafe inşaatında emeği
geçenlerle, personelimiz ve ailelerinin katıldığı bir iftar
yemeği düzenlendi. Yüksek Lisans çalışması nedeni ile
aramızdan ayrılan Peyzaj Mimarı Aylin Ataseven veda için
yemeğe katıldı. Yeni Peyzaj Mimarımız Dilek İşcan da aynı gün
ailemize katıldı. Zakkum Kafe’de, samimi bir havada geçen
yemek sonrasında, bahçenin kuruluşuna başlanıldığı ilk günden
beri çalışan, Ali Akpınar’a Baş Bahçıvan Sertifikası,
vatani görevlerini, Köyceğiz’de Jandarma olarak yaparken,
komutanlarıtarafından bir meslek kazanmaları için Merkezimize
gönderilen ve 3 aylık kursu tamamlayan, Onb.Ahmet Keleş ve Er
Ahmet Nuri Acar’a Bahçıvanlık Sertifikaları verildi.
Dr. Luc-Olivier BRUN
ile yapılan yazışmalardan sonra, Mısır’dan kontrolsüz olarak
giren, infeste Palmiyeler için tedbir alınması konusunda, 14
Ekim’de, Karantina Genel Müdürlüğüne bir ihbar mektubu
gönderildi. 5 Kasım tarihine kadar adı geçen Genel Müdürlükten
herhangi bir yanıt alınmadı. Bu konuda ayrıntılı bilgi
sitemizde
mevcuttur.
Kış
hazırlıkları kesintisiz sürerken, acilen 180 metrekare bir
sera kuruldu ve dona duyarlı, kaktüs ve sukkulent bitkilere
tahsis edildi. Önceki yıllarda su altında kalan bir alanda
bulunan, 50 adet Senegal Hurması çıkarılıp, Kasım ayı içinde
geçici bir sera kurulacak bu 300metrekare alana 60cm
yüksekliğinde dolgu yapıldı.
Palmiye ve
diğer bitkilerin tohumları toplanmaya başladı, yeni tohum
listemiz
hazırlandı. |
|
|
|
Kudret
Narı
tropik iklim bölgelerinde, Amazon havzasında, Doğu Afrika’da,
Asya, Karayip Adalarında doğal olarak bulunan, Güney Amerika
ve Uzak Doğuda ise özellikle, gıda ve ilaç olarak yetiştirilen
bir bitkidir.
Tek yıllık ,
tırmanıcı, sarmaşık formunda bir bitki olan Kudret Narı, yaz
aylarında çiçek açar. Yaprakları, yelpaze şeklinde, loplu,
kenarları dişlidir. Sarı renkli küçük çiçekleri, erkek veya
dişi olarak, ayrı saplar üzerindedir. Meyveleri önce yeşil,
olgunlaşınca
turuncu-kırmızı renkte, 10-20 cm uzunluğunda, geniş bir mekik
seklinde olup, üzerleri girintili çıkıntılı ve pürtüklüdür.
Meyve olgunlaşınca, kabuğu 3 ayrı parça halinde, geriye
bükülerek çok sayıda, kırmızı-kahverengi veya beyaz renkli
çekirdekleri ortaya çıkar. Tohumları (çekirdekleri) 7-10mm
boyunda, yassı ve pütürlüdür.
Latince’de momordica ısırmak anlamına gelir, yapraklarının
adeta yenik gibi durmasından dolayı bu isim verilmiştir.
Bitkinin bütün kısımları ve öz suyu çok acıdır.
Kudret narının
meyve ve yaprakları, mineral ve vitaminler bakımından
zengindir. Özellikle demir, kalsiyum, fosfor ve B vitaminleri
bakımından zengindir. Ancak bu maddelerin ne kadarının
hazırlanan sıvıya geçtiği ve alınan gıda veya sıvıdan ne
kadarının barsaklardan emildiği bilinmemektedir.
KUDRET NARININ
ŞİFALI ÖZELLİKLERİ VE NE ŞEKİLDE KULLANILDIĞINI GÖRMEK İÇİN
LÜTFEN BAĞLANTIYI
TIKLAYINIZ...>>> |
Sayfa Başı
PALMİYE MERKEZİNDEN
HABERLER-AYIN BİTKİSİ
EKİM 2005 |
Eylül ayı
yoğun olarak, bitkilerin şaşırtılması ve Palmetum bakım
çalışmaları ile geçti. Kaktüs Evi bitkileri bakım ve
budamaları yapıldı. Temmuz ve Ağustos aylarında, aşırı
sıcaklardan bunalıp, durağan döneme giren bitkiler, hızla
büyümeye başladılar.
Tohumdan
yetiştirdiğimiz, Syagrus romanzoffianum palmiyesi ilk
çiçeğini açtı. İlk defa Cennet Kuşu Çiçeği (Strelitzia
regina), Cüce Cennet Kuşu Çiçeği (Strelitzia
juncea) ve Dev Cennet Kuşu Çiçeği (Strelitzia nicolai)
dan tohum elde ettik. Ülkemizde Arı Kuşu olmadan da
Starliçelerin tohum yapabildiklerini göstermiş olduk.
Guava (Psidum
guava), küçük ve büyük meyvalı türlerinin,
Jöle Palmiyesi (Butia capitata),
Arap Hurması (Phoenix dactylifera), Diken İnciri (Ficus
indica), Kudret Narı (Momardica charantia)
meyveleri olgunlaştı.
Emekliliğini isteyerek, aylardır istirahate
çekilen, yaşlı ve emektar Tom’un, kapı nöbeti görevini,
Karabaş aldı. 9 ayını dolduran Boncuk da vekaleten yürüttüğü
uluorta havlama görevine asil olarak atandı. Yeni atamalarla
Güvenlik elamanı sayısı da 7 ye yükseldi (Güvenlik sayfamıza
bakmak için
tıklayınız...>>>). |
YENİ
: Türkçe Bahçe –Bitki Kitapları |
“BİR
BAHÇE KURUYORUM”
adlı kitabın yazarı, Sanat Galerisi Yöneticiliği yanında,
amatör ve gönülden bahçıvan Gülnar Önay’ın, bahçecilik
konusunda ikinci kitabı “BAHÇEM VE BEN” Mart 2005 de
Remzi Kitabevi tarafından basımı yapılarak satışa sunulmuştur.
Bitki Dünyası ile ilgili en güzel
Türkçe diziyi gerçekleştiren, Nejat Ebcioğlu,
“SAĞLIMIZ İÇİN YARARLI BİTKİLER”, “SALON VE BALKON BİTKİLERİ”,
“SEBZE VE MEYVELER”, “BİR YILLIK VE ÇOK YILLIK BAHÇE
ÇİÇEKLERİ” kitaplarından sonra, geçtiğimiz Eylül ayında
dizinin 5. eserini de okuyucularının istifadesine sunmuştur.
Yazarın “Ağaçlar, Ağaççıklar, Çalılar vb. BAHÇE SÜS
BİTKİLERİ” adlı bu eseri de, Remzi Kitabevi tarafından
basılarak satışa çıkmıştır.
Her iki yazarı da, çok emek
vererek yazdıkları, ülkemizde büyük bir açığı dolduran, özgün
eserleri için kutluyor, eserlerinin devamını diliyoruz. |
Cryptostegia’lar Asclepiadaceae
ailesinden iki tür bitkidir. Tropik Batı Afrika ve Madagaskar
kökenlidirler. Her iki tür de sarmaşıktır, kauçuk kıvamında
sütlü, zehirli bir sıvıları vardır. Eskiden kauçuk elde etmek
için kullanılmışlardır. Sarmaşık olmalarına karşın, budama
ile, çalı formunda muhafaza edilebilirler ve, çok güzel bir
çit yapmak için kullanılırlar. Tuzlu suya dayanıklı
olduklarından, deniz kenarı bahçelerde çit bitkisi olarak da
önemleri vardır. Her iki bitki de dona dayanıksızdır, hafif
dondan sonra, yaprakları yansa da tekrar gövdeden
sürerler.
Kauçuk
Sarmaşığı
(Cryptostegia Grandiflora) Tropik Batı Afrika
kökenlidir. Kalın ip şeklindeki gövdeleri ağaçlara sarılarak,
8-12 metreye kadar uzayabilir. Yaprakları, oblang,
parlak-yeşil, 8-10cm uzunluğundadır. Yaprak damarları, koyu
yeşil yaprak rengine göre, daha soluk yeşildir. Çiçekleri
3-5cm uzunluğunda, pembe-leylak rengidir, solduklarında beyaz
renk alırlar. Bütün yaz boyunca açarlar.
Palmiye
Merkezi’ne tohumları, 2004 yılında Havana Botanik Bahçesinden
getirilmiş, ilk çiçeklerini 2005 Eylül ayında açmışlardır.
Ekim 2005 de sınırlı sayıda satışa sunulmuşlardır.
Madagaskar
Kauçuk Sarmaşığı
(Cryptostegia madagascariensis), Kauçuk Sarmaşığına
çok benzer, aynı yüksekliğe erişir. Madagaskar Kauçuk
Sarmaşığı yapraklarının damarları kırmızıdır, çiçekleri biraz
daha gösterişlidir ve solduklarında da rengini muhafaza
ederler. |
Sayfa Başı
PALMİYE MERKEZİNDEN HABERLER-AYIN BİTKİSİ
EYLÜL 2005 |
3
Ağustos 2005 tarihinde, Karaca Arboretumunda düzenlenen, “Milli Bitki Koleksiyonlarının
Oluşturulması ve Uygulanması gereken Kriterler” konulu
toplantıya, Palmiye Merkezi’ni temsilen Dr Ragıp Esener
katıldı. Toplantıya öncülük eden, Nezahat Gökyiğit Botanik
Bahçesi müdürü Prof.Dr. Adil Güner, TEMA Vakfı Kurucu Başkanı
Hayrettin Karaca, TEMA Yönetim
Kurulu Başkanı Nihat Gökyiğit , İstanbul Üniversitesi Fen
Fakültesi Botanik Ana Bilim Dalı Başkanı Prof.Dr.Ekrem Sezik
ve Karaca Arboretum Müdürü Zir.Yük. Müh. Habibe Güler yanında,
çeşitli üniversitelerden bilim adamları katıldı. Palmiye
Merkezi, ağırlıklı olarak egzotik bitki üreticisi olmasına
karşın, oluşturduğu Botanik Parkında bir bölümü,
Üniversitelerden gönderilecek “Tükenmekte olan Endemik Tür
bitkilerin” üretimlerinin sağlanması ve sergilenmeleri için ayırıp, bakımını üstlenebileceğini bildirdi.
5-6 Ağustos tarihlerinde, 2004 yılı Stajyerlerimizden Peyzaj
Yüksek Mimarı Aynur ve eşi Peyzaj Yüksek Mimarı Takuma Minato
balaylarında, Merkezimizi ziyaret ettiler. Ziyaretleri
sonrası, Japonya’da çalıştıkları, Takuma’nın babasına ait
Peyzaj Şirketine geri dönen çift, deneyimlerini arttırdıktan
sonra Türkiye ye yerleşeceklerini söylediler. Genç Minato'lara başarılı, sağlık ve mutluluk dolu bir gelecek diliyoruz. |
AYIN BİTKİSİ
:SİNADENYUM -alacalI sİnadenyum
EYLÜL 2005
(Synadenium
grantii
- Synadenium grantii var. Rubrum) |
Afrika
kökenli, sütleğenlerden, dolgun, parlak, yeşil yapraklı bir
bitkidir. 400-500cm boya ulaşabilir. Hızlı büyümesi,
yapraklarının çok gösterişli olması nedeni ile soğuk
bölgelerde, iç mekan bitkisi olarak yetiştirilir. Don olmayan
iklimlerde, tercih edilecek bir dış mekan bitkisidir. Kışın
yaprak dökmektedir. İç mekanda, soğuk görmeyen bitkilerin
kışın da büyümelerine devam ettikleri ve yapraklarını
dökmediklerini gözlemledik. Merkezimizde uzun yıllardır
yetiştirilmesine karşın, yanlış adlandırılma nedeni ile
şimdiye kadar Ficus radiata olarak satışı yapılmıştı. Bu
yanlışı düzeltiyoruz. Bu bitkinin kırmızı-yeşil alacalı
yapraklı (variegata) formu da bulunmaktadır. Bu varyetenin adı
Synadenium grantii var. Rubrum dur.
Bitkinin süt beyaz renkli, kıvamlı sıvısı toksiktir. Sütsü
sıvı değdiğinde deride ve gözde hemen veya kısa bir süre sonra
yanma, kızarma ve ender olarak büller (su toplanması)
oluşabilir. Ağızdan alındığında dil, dudaklar ve boğazda aynı
belirtiler görülür. Bitki toksik bitkiler sınıfında olmasına
karşın, yaygın olarak süs bitkisi olarak kullanılmaktadır.
Küçük çocuk olan evlere önerilmez. Palmiye Merkezi
deneyimimizde, bu bitki üretim ve bakımı yapan personelde,
şimdiye değin, herhangi bir reaksiyon görmedik. |
Sayfa Başı
PALMİYE MERKEZİNDEN HABERLER-AYIN BİTKİSİ
AĞUSTOS 2005 |
Temmuz
ayı, Zakkum Kafe eksiklerinin tamamlandığı, yeni türlerin
yoğun bir şekilde dikildiği ve şaşırtıldığı bir süreç oldu.
2005 yılı palmiye dikimi, yeni dikilen 25 tür (13 tür Merkezimizde
ilk üretim) ile tamamlanmış oldu. Diğer bitkilere ait, dikilen
tür tohum sayısı, bu yıl yeni bir rekorla 120 yi aştı.
Peyzaj
Mimarımız Aylin Atasever, Muğla Üniversitesinde yüksek lisans
çalışmasına başlamak üzere Merkezimizden ayrıldı. Atasever’e
akademik hayatında da başarılar diliyoruz. Bu yıl ilk uygulaması
yapılan Bahçıvanlık kursuna, İlçe Jandarma Komutanlığından
katılan, Jandarma Ahmet Nuri Acar ve Jandarma Onb.Ahmet Keleş, sertifika almaya hak kazandılar.
|
Kuzeydoğu
Afrika, Güney Arabistan, Himalaya dağları, Ryukyu adalarından,
Endonezya, Malezya, Yeni Gine, Solomon adaları ve
Avustralya'ya kadar uzanan bölgede bulunan, tek gövdeli, 28
türden oluşan bir gruptur.
AVUSTRALYA YELPAZE PALMİYESİ Livistona Australis
Avustralya 'nın doğu kıyılarında bulunur. Yerliler tarafından
palmiyenin sürgün ucu yendiği için “lahana palmiyesi”
denilmektedir. Koyu renkli gövdeleri 20 metreye kadar uzar.
Derin bölmeli yelpaze yapraklarının sapları dikenlidir. 12-25
mm uzunluğunda olan meyveleri kırmızı-kahverengi veya
siyahtır. Bulvar ağaçlandırmasında kullanılan, gösterişli
palmiyelerdir. Dona dayanıklıdır, Palmiye Merkezinde -7C
dereceye dayanmışlardır.
ÇİN
YELPAZE PALMİYESİ Livistona Chinensis
Kökeni
Güney Çin'dir. Yetişkin palmiyenin gövde kalınlığı 30cm,
yüksekliği 12 metreye ulaşır. Yaprakları aşağıya doğru
sarkıktır, "Fıskiye Palmiyesi" adı da verilir. Yaprakların
yalnız uçları segmentlere ayrılırlar, çiçekleri krem rengidir.
Meyvesi oval, mavimsi yeşil renkte ve 12- 15mm uzunluktadır.
Çin livistonası gölgeye dayanıklıdır, Avrupa’da sıklıklıkla iç
mekan palmiyesi olarak kullanılmaktadır. -4C dereceye dayanır,
-7C derecede yaprakları soğuktan donmaktadır. Ilıman iklim
bölgelerinde büyümeleri yavaştır, boyları da 4 metreyi geçmez.
Merkezimizde
Livistona australis , Livistona chinensis haricinde
Livistona decipiens , Livistona muelleri, Livistona rigida,
Livistona rotindifolia ve Livistona saribus da
bulunmaktadır. |
Sayfa Başı
PALMİYE MERKEZİNDEN
HABERLER-AYIN BİTKİSİ
TEMMUZ 2005 |
Haziran
ayı çalışmaları yoğunluğunu, Zakkum Kafe ve çevre düzenlemesi
oluşturdu. Bunun dışında yeni türlerin üretimine her zamanki
gibi ağırlıklı olarak devam edildi.
MNG Kargo ile yaptığımız anlaşma
ile uzaktaki siparişlerin uygun bir ücretle taşınması
sağlandı, bu sayede Ankara, İstanbul ve diğer kentlerden
alınan küçük siparişler de karşılanmaya başlandı.
Personelimizden Fırtına Badur’un
babası, sekreterimiz Sevda Badur’un kayınpederi Yılmaz
Badur’u 9 Temmuz tarihinde kaybettik, merhuma tanrıdan rahmet,
ailesine sabır dileriz.
Fotoğraflarda, kana
koleksiyonumuzdan ve Zakkum Kafe düzenlemesinden örnekler
görülmektedir, Merkezimiz Botanik Parkı’na ziyaretçileri
bekliyoruz.
|
Su
bitkilerinin en güzellerindendir. Parlak yuvarlak yaprakları,
şişkin gövdeleri, ve uzun siyah yumak yapan, yüzen kökleriyle
ilgi çekici bir bitkidir. Hava bölmeleri olan gövdeleri
sayesinde su üzerinde yüzerler. Uzun siyah yumak yapan
kökleri, balıkların üremesi için çok uygun bir ortam
yaratırlar. Eflatun çiçekleri yaz aylarında açar.
Tropik
bir bitki olduğu için dona dayanıklı
değildir. Kış bahçelerinde ve
akvaryumda
ideal bir bitkidir. Tropiklerde sıcak
sularda son derece hızlı çoğalırlar. Orta Doğu ve Afrika’ya,
gemi
pervanelerine takılarak gelen bu
bitkiler bir çok su kanalı hatta Nil
nehrini kaplamış ve su trafiğini aksatmışlardır.
Üretimleri yana verdikleri kardeşlerin
ayrılmasıyla yapılır.Ülkemizde yazın dış mekanda havuzlarda
yetiştirilen bu bitkinin, kışın iç mekana alınıp korunması
gerekmektedir. |
Sayfa Başı
PALMİYE
MERKEZİNDEN HABERLER- AYIN BİTKİSİ
HAZİRAN 2005 |
26-27 Mayıs 2005 tarihlerinde İzmir de, Ege
Üniversitesinde düzenlenen 1.Ulusal Botanik Bahçeleri
sempozyumuna Palmiye Merkezini temsilen Dr Ragıp Esener ve
Peyzaj Mimarı Aylin Atasever katılmışlardır. Dr.Ragıp Esener,
Merkezin gelişim süreci ve mevcut durumu hakkında, Pey.Mim.
Aylin Atasever Merkezin tropik ve subtropik meyveleri ile
ilgili iki bildiri sunmuşlardır.
Kaktüs Evi iç dikimleri 1000i aştı, tür
sayısı ise 300 dolayına ulaştı. Dış çevre düzenlemesi için bu
yıl yapılan dikimler 2000 sayına ulaştı. Merkezimizde çalışan
Peyzaj Mimarı Emre Çakır işten ayrıldı. Botanik Park’ın 20
haziran05 da açılması için hazırlıklara devam edildi.
Mayıs ayında açan çiçeklerimizin,
bazılarının fotoğraflarını aşağıda görmektesiniz. |
AYIN BİTKİSİ :
SABAL PALMİYELERİ
HAZİRAN 2005 |
Güney ABD' den Venezuella'ya kadar uzanan
kurak düz alanlar, kumsal sahillerde veya bataklıklarda
yetişen tek gövdeli, 14 türdür. Sahal türleri soğuğa
dayanıklı, güneş seven, yelpaze yapraklı palmiyelerdir.
Tropikal ve Subtropikal bölge kökenli değişik türler, kumlu
topraklara veya bataklıklara alışabilirler. Hatta hafif
donlara dayanıklıdırlar. Geniş gövdeli bu palmiyelerin
üzerinde, kahverengi ölü yapraklar uzun zaman asılı kalır ve gövdenin
büyük bir kısmını kapatırlar.
Verimli toprakta iyi sulanırsa, gelişmeleri
hızlıdır. Kurak bölgelere de adapte olabilirler. Sabal
minor küçük olduğundan saksı için diğerlerinden daha
uygundur. Bununla beraber 30-50cm çapındaki geniş saksılar
tercih edilmelidir. Bitkiler hermafrodit’tirler. Döllenme aynı
bitkide gerçekleşir.
|
|
SABAL PALMETTO ( Lahana
Palmiyesi, Sabal Palmiyesi
)
Güneydoğu ABD kökenlidir.Florida ve Carolina’da yaygın olarak
görülür. Boyu 20 metre uzunluğa erişir. 30-45cm çapındaki
gövde, dökülen yaprakların yara izleriyle kaplıdır. Tepede 30
kadar geniş, yeşilden mavi-yeşilimtırağa değişen kosta palmat,
yelpaze yapraklar vardır. Donuk yeşil renkteki 2 metre
uzunluğundaki bu yapraklar uzun bir sap üzerinde bulunurlar.
Meyve rengi siyah çiçek rengi beyazdır. Çiçek sapları da
uzundur. 1Omm çapındaki meyveler parlak kahverengi veya
siyahtır. Bu palmiye türü min -12°C ye kadar dayanıklılık
gösterir. Palmolive marka, sabun, şampuan ve ürünlerinde bu
palmiyenin tohumları kullanılmaktadır.
|
|
SABAL MINOR
(Cüce Palmetto, Cüce Sabal)
Güneydoğu
ABD kökenlidir. Bodur bir türdür, gövde genelde toprak
altındadır, nadiren 2m 'yi geçer. Genelde her tür toprağa
adapte olabilir. Gövde dökülen yaprakların yerinde oluşturduğu
kaba yara izleriyle kaplıdır.
Tepede 8-20 adet mavi-yeşil yelpaze
yapraklar bulunmaktadır. Yaşlanan yapraklar aşağıya doğru
sarkarlar. Çiçek sapları yaprakların üzerine uzanır. Çiçekler
beyazdır. Meyveler siyah renkte, 7mm uzunluğundadır. Sabal
palmetto ya göre soğuğa daha dayanıklıdır, -18 °C soğuğa dayanmaktadır.
|
Sayfa Başı
PALMİYE
MERKEZİNDEN HABERLER- AYIN BİTKİSİ
MAYIS 2005 |
Nisan ayında Kaktüs Evi ve Tropik Meyve Bahçesi dikim
çalışmaları tamamlandı. Kaktüs Evi’ne 270 üzerinde tür kaktüs
ve sukkulent bitki dikildi. Kaktüs evin doğu yanında bulunan
70m² alana 17 tür tropik , subtropik ve ilginç meyve fidanı
dikildi. Zakkum Kafeterya ve tuvalet inşaatları bitirildi.
Rüya Bahçesi havuzlarının bakımı yapıldı. Su bitkileri
koleksiyonu çeşit ve adet olarak arttırıldı. Botanik
Bahçesinin 1 haziran05da açılması için çalışmaları tüm hızıyla
devam etmektedir.
Nisan ayında dikilen 55 tür bitki tohumu ile, bu yıl
tohumdan üretim programına alınan 120 yi aşkın tür bitki tohum
dikimi büyük ölçüde tamamlandı.
Bu ay ilk defa kısıtlı sayıda Koi balığı satışına başlandı.
KAKTÜSEVİ,
01 haziran05 2005 te açılması planlanan Palmiye Bahçesi "Palmetum"
kapsamında, kaktüs ve sukkulent bitkilerin sergilenmesi
amacıyla inşa edilmiştir. Kaktüs Evi, 1990’lı yıllardan beri
merkezimizin tohumdan yetiştirdiği, ülkemizden ve dünyanın
değişik ülkelerinden toplamış olduğu kaktüs ve sukkulent
bitkilerden oluşmaktadır. Koleksiyonun zenginleştirilmesine
katkıları dolayısı ile özellikle Mak.Müh.Turan Baykal, Kaktüs
yetiştiricisi Taner Angay ve VSP çiçekçilik Antalya
şubesinden Pey.Mimarı Nurcan Yeter hanıma teşekkürlerimizi
sunarız. Bahçenin konumu nedeni ile, sel baskını ve taban
suyunun olumsuz etkilerinden korumak amacıyla yerden 1,5-2,5 m
yükseltilen Kaktüs Evi 240m² alan kaplamaktadır. Kaktüs ve
sukkulentlerin çok gereksinim duydukları faktörlerden biri
olan hava sirkülasyonun sağlanması ve uzun boylu bitkilerin
yetiştirilmesi amacıyla 7m yüksekliğindedir. Kaktüs Evi
çevresinde, yaklaşık 100 türü dış mekanda, geri kalanları daha
hassas olmaları nedeniyle iç mekanda sergilenmektedir. Ev içine
dikilen bitki adedi 922 yi bulmuştur, Dış mekan dikimleri
halen devam etmektedir. Koleksiyon yoğun olarak Opuntia,
Mammillaria, Sedum, Euphorbia, Agave ve Aloe ‘lerden
oluşmaktadır.
|
Alliaceae
familyasından olan Sosyete Sarımsağı’nın (Tulbaghia
violaceae), Anavatanı Güney Afrika’dır. Sarımsakgillerden
olan bu bitki, Sarımsak Derneği tarafından önerilmiş, (Plant
of the Garlic Society), Türkçe’ye yanlış tercüme edilerek adı
Sosyete Sarımsağı olmuştur. Soğan görünümdeki bitkinin
yaprakları grimsi-yeşil renkte olup, 30-60cm'ye
kadar uzar. Rizomlu
bitkilerdir, köklerinden kardeşlenme ile çoğalıp, dolgun bir
görünüm sergilerler. Kuraklığa ve -10 °C soğuğa dayanıklı
bir bitkidir.
Uzun
saplarının üzerindeki kokulu leylak rengi çiçekleri,
grimsi-yeşil yapraklarla birlikte, bitkiye hoş bir görünüm
kazandırır. 2-3 cm uzunluğundaki çiçekler, grup oluştururlar.
Bitki ilkbahardan, sonbahar sonuna kadar çiçeklidir. Peyzajda
bordür bitkisi olarak veya taş bahçelerinde gruplar halinde
kullanılırlar.
Güneşli veya gölge yerlerde yetişebilir. İyi drenajlı
verimli topraklarda daha iyi gelişim gösterirler. Fakir topraklara
toleranslı olmasına rağmen gelişimleri daha yavaştır. İlkbahar
ve yaz aylarında, suya gereksinimleri vardır, kışın bitki
fazla su istemez.
Alacalı
Sosyete Sarımsağı:
Tulbaghia violacea “Silver Lace” Bu bitkinin
yaprakları, uzunlamasına krem renginde kuşaklarla kaplıdır.
Çiçekleri alacalı olmayan Sosyete Sarımsak çiçeklerine göre
daha büyüktür.
|
Sayfa Başı
PALMİYE
MERKEZİNDEN HABERLER- AYIN BİTKİSİ NİSAN 2005
|
|
Mart ayı içinde
çalışmalar tüm hızı ile devam etti. Kaktüs evi dikimleri
tamamlandı, 250 türden fazla kaktüs ve sukkulent dikildi. Kaktüs–Sukkulent
Evi ile ilgili, bol fotoğraflı geniş bilgiyi Mayıs ayı
bültenimizde bulacaksınız.
Merkezimiz
bitkileri, 16-17 Mart tarihinde yapılan Ankara Moda Günlerinde,
dekor olarak kullanılarak, yaz defilesi için çarpıcı tropik efekt
yaratıldı.
Üretim bütün
hızı ile devam etti, kaktüs ve sukkulentler başta olmak üzere, 50
üzerinde yeni türün üretimine başlandı, bu sayının yeni gelecek
tohumlarla, yıl içinde 100 ü bulması beklenmektedir.
Bahçemiz
bitkileri çiçeklerini açmaya başladılar, bazı yeni tür nilüferler,
ilk çiçeklerini açtılar. Fotoğraflarda açan çiçeklerden: Orkide
Ağaçları Çiçekleri (Bahunia variegata, Bahunia purpurea-Türkiyede
ilk), Felicia amelloides variegata (İlk defa 20 Nisan tarihinde
satışa çıkacak) çiçekleri görülmektedir.
|
|
|
|
Solanumlar patates ailesinden, herdemyeşil çalı formunda
bitkilerdir.Belirli olgunluğa eriştiklerinde çok dallanan bir yapı
gösterirler. Bazı türler sarmaşık şeklindedir.
Alacalı Maviş
(Solanum Rantonnettii variegata) ilk defa Avustralya’da 2002
yılı Ocak ayında, “Chloe” adı ile satışa sunulmuştur. Yaprakları
yeşil-beyaz alacalıdır, mavi-mor çiçekleri, yaprağı alacalı
olmayan Maviş (Solanum rantonettii) çiçeklerine çok
benzemekle beraber, daha koyu renkli ve daha dikkat çekicidir.
Genel yapısı, Mavişe göre daha kompaktır. Uygun ortamda yıl boyu
çiçek açar. Bol ışıklı, güneş alan, drenajı iyi olan ortam
idealdir. Hızlı büyüdüğünden, etrafına istenmeyen şekilde uzun
dallar verebilir, bu nedenle arada bir, şekil budaması yapılması
uygundur.
Hafif
derecede, kısa süreli donlara dayanıklıdır. Ülkemizde Akdeniz
sahil kuşağında, ve Ege de korunaklı yerlerde, dış mekan bitkisi
olarak yetiştirilebilir. Diğer bölgelerimizde dış mekanda, yazın
saksı içinde olan bitkiler, kışın korunaklı bir yere nakil
edilmelidir. Üretimi çelikledir.
Ülkemizde,
Palmiye Merkezinde 2002 yılı Mart ayında üretimine başlanan
Solanum rantonettii variegata, Türkiye de ilk defa 25 Nisan
2005 tarihinde, küçük saksılarda iç mekan, büyük saksılarda (az
sayıda) dış mekan bitkisi olarak satışa sunulacaktır.
Merkezimizde,
17cm çapındaki saksıda 20 YTl, 25cm çapında saksıda 100-130cm
boyda 50 YTl dan satışa çıkacak bitkiler için sipariş
alınmaktadır. Ülkemizde ilk
defa merkezimizde üretilen, Avustralya kökenli, Kanguru Elması
“Solanum avricula” satışına da aynı tarihte
başlanacaktır. Avustralya’da birkaç metre boya erişen, soluk mavi
çiçekli bu bitkinin, 2-3cm
uzunluğunda eliptik, sarı-kırmızı meyveleri ve derin girintili
yaprakları olağan dışı bir görüntü vermektedir. Bitki hafif ve
kısa süreli dona dayanıklıdır. Soğuk bölgelerde kışın ölür, ancak
yıl içinde olgun meyvelerinden toplanan tohumlarla, ertesi yıl
tekrar kolaylıkla üretilebilir. 18cm çapında saksıda satışa
çıkacak bu bitkinin fiyatı 20 YTl olacaktır.
Bu
iki tür dışında Palmiye Merkezi nde Maviş “Solanum
rantonettii’, Yumurta
Patlıcanı “Solanum melongena
cv.Ovigerum”, Dikenli Solanum “Solanum
sisymbrifolium”, Kış Kirazı “Solanum pseudocapcicum”,
Sarmaşık Solanumlar “Solanum wendlandii”,
Solanum crispum, Solanum jasmonioides, türleri
bulunmaktadır.
|
|
|
|
Sayfa Başı
PALMİYE MERKEZİNDEN HABERLER - AYIN BİTKİSİ
MART 2005 |
Merkezimiz her zaman olduğu gibi, Şubat Ayını da yoğun bir çalışma temposunda geçirdi. Yazın ziyaretçilere açılacak olan, bahçemizin inşaatı devam ederken, bir taraftan da üretim, şaşırtmalar ve budamalara devam edildi. Çoğunlukla yağmurla geçen Şubat ayında, birkaç gece hafif derecede don oldu. 27-28 Şubat günleri kuzey bahçelerimiz su altında kaldı.
1 Şubatta, Peyzaj Mimarı Aylin Atasever kadromuza katıldı. 11 Şubatta bütün personelin katılımı ile Köyceğiz-Ortaca ve civarındaki Süs Bitkisi Yetiştiren Seralar ziyaret edildi. Kaktüs ve sukkulent bitki koleksiyonumuzun zenginleştirilmesi için, 17 Şubatta Bodrum da amatör kaktüs bilimci, Müh.Turan Baykal, 21 Şubatta Antalya-Kurşunlu da Kaktüs üreticisi Taner Angay ziyaret edildi. Her iki kaktüs bilimciye, Kaktüs Evimize yaptıkları katkılardan dolayı teşekkür ederiz.
Yasin Soy Koreografi tarafından, Yaz Modası çekimleri, Merkezimizde 15 Şubatta, bütün gün devam eden yağmur altında yapıldı. Bu çekimlere ait Buğrahan Şirvancı'nın fotoğrafları ve son çekilen Aile Fotoğrafımızı görmektesiniz. Mankenin arkasında Ayın Bitkisi “Bal Yurops” yoğun, sarı çiçekleri ile dikkati çekmektedir.
|
AYIN BİTKİSİ: BAL YUROPS (Euryops virgineus) MART 2005 |
Asteraceae/compositeae familyasına ait Euryops'un yaklaşık 100 türü bulunmaktadır. Herdemyeşil, çalı, tek yıllık ve çok yıllık türlere sahip olan Euryops'lar, doğal olarak, Güney Afrika'nın kayalık bölgelerinde ve Arap yarımadasında bulunur. Soğuğa dayanıklı bitkilerdir. Papatyaya benzer çiçekleri vardır.
Bal yurops (Euryops virgineus), Güney Afrika'nın endemik bitkilerindendir. Doğal olarak, Kumlu yamaçlarda ve kireçli alanlarda bulunmaktadır. 1.5 m boylanan ve taçlanan bitkimiz hızlı büyür. Sürgün uçlarında, çoklu demet halinde çıkan, 8-10 mm çapındaki sarı çiçekleri kış sonu veya ilk bahar başında açarlar. Bitkinin tümünü sık bir şekilde örten sarı renkli çiçekleri çok uzaktan bile dikkat çekicidir. Kışın bulutlu, kapalı atmosferine canlılık ve renk katarlar. Hızlı büyümesinden dolayı, özellikle yeni kurulan bahçelerde kullanılması uygundur. Kısa boylu açan çiçekli alanlarda, arka sıraya uygulandığında, görsel açıdan muhteşem bir görüntü yaratırlar.
Koyu yeşil küçük yaprakları vardır. Çok küçük meyveleri, 1.8- 2.5 mm oval, hafif köşeli sarı kahverengidir. Gösterişli çiçekleri nedeniyle böcekler ve bal arıları tarafından sık sık ziyaret edilir. Bu da bitkilerin döllenmesine yardımcı olur. İyi bir gelişme için yeterli su ve güneşe ihtiyaç duyarlar. Dona ve susuzluğa dayanıklıdır. Sert esen rüzgarlara karşı hassastır.
Çiçeklenmenin ardından sert budama gerektirir, bu muntazam bir gelişme için gerekli bir uygulamadır. Tohumdan ve çelikten üretilebilir. Çelikten üretildiğinde daha çabuk çiçeklenir.
Merkezimizde Yurops'un, daha büyük yaprak ve çiçeği olan, Euryops pectinatus türü de bulunmaktadır. Bu bitkinin istekleri ve üretimi aynı Bal yurops gibidir.
|
Sayfa Başı
PALMİYE MERKEZİNDEN HABERLER
- AYIN BİTKİSİ
ŞUBAT 2005 |
|
DİKİLİ ATATÜRK BOTANİK BAHÇESİ KURUCUSU MACİT ERSOY’U KAYBETTİK.
Macit Ersoy, 19 haziran05 1964'te, Heidelberg Üniversitesi
Botanik Bahçesinde Bahçıvan olarak göreve başlamış, üç yıllık
Genel Botanik Bahçıvanlığı eğitimi gördükten sonra, aynı üniversitede
çalışmalarını sürdürmüştür. 1974 yılında Ruhr Üniversitesi, Bochum
Botanik Bahçesinin Çöl bitkileri Bölümü uzmanlığına getirilmiş,
botanik dünyasındaki çalışmalarını zamanın Profesör, Doktor, uzman
Biyoloji talebeleri ve asistanlarına aktararak çalışmalarını sürdürmüştür.
Çalışma hayatında, değişik ülkelerdeki, bitki
araştırma seyahatlerine katılmıştır.
Gerek kişisel çabaları, gerekse dünyanın bir çok
Üniversitesi ve kamu botanik bahçeleriyle yakın işbirliği
sayesinde edindiği bilgi birikimini ülkesine aktarmak için,
Almanya’da emekli olduktan sonra, ana yurduna dönmüştür. 1995
yılında İzmir’in Dikili İlçesinde, Dikili Belediyesi’nin
gösterdiği Katrancı Tepesinde 50 hektarlık bir alanda Atatürk
Botanik Bahçesi’nin temelini atmıştır. Tepenin adı da, Ata Tepe
olarak değiştirilmiştir.
Almanya’dan bizzat getirdiği bitkilere ilave olarak,
kişisel gayretleri ile,Karaca Arboretumu, Muradiye Orman Fidanlığı başta
olmak üzere, değişik kuruluşlar ve Palmiye Merkezinden
çeşitli bitki örnekleri toplamış, koleksiyon bitki ve ağaç
sayısını arttırmıştır. Macit beyi, 19 Ekim, 2004 tarihinde, 75
yaşında kaybettik. Ülkemizde birçok üniversitenin yapamadığını,
tek başına başaran, dürüst, çalışkan, ülkesini seven, botanik
aşığı Macit Ersoy’u rahmetle anıyor, genç botanikçilere örnek
olmasını diliyoruz.
Hurmalar
(Phoenix), eski kıtaların palmiyelerindendir.
Afrika, Anadolu (Girit, Datça, Bodrum), ve Asya’da geniş
yayılım gösterirler.Genelde dayanıklı, gösterişli, tüysü yapraklı
palmiyelerdir. 17 tür olan hurmaların ortak özellikleri, yaprak
sapının iki tarafında bulunan yaprakçıkları, V şeklinde yukarı
doğru uzanırlar, gövdeye yakın kısımdaki yaprakçıklar diken
şeklini almıştır. Hurmaların hepsinde erkek ve dişi bitkiler
ayrıdır.
Phoenix reclinata
(Senegal Hurması), Afrika ve Madagaskar kökenlidir.
Doğasında, su kenarı, sulak alanlarda bulunur. Taban suyuna,
hafif dona dayanıklıdır. Merkezimizde -3’de yaprakları zarar
gören
Senegal Hurması, -8°C’ye kadar canlılığını sürdürmektedir.
Genç bitkiler dondan korunmalıdır.
Direkt güneş
ışığına gereksinim duyarlar, hafif gölgeye de dayanırlar.
10-12m’ye kadar boylanırlar. Kardeşlenme gösteren bir palmiyedir.
Ana gövdenin yanından çıkan kardeş gövdeler, dışarı doğru eğiktir.
Bu nedenle Senegal Hurması soliter kullanımda da çok dolgun bir
görünüm sergiler. Sarı çiçekleri ilkbaharda açarlar. Sonbaharda
olgunlaşmaya başlayan meyveleri, önce parlak turuncudur, sonra
kahverengiye dönerler. Tohumdan üretilirler. Taze tohumlar
genellikle bir ay gibi kısa sürede çimlenirler.
Özellikle
Amerika’da peyzaj uygulamalarının popüler bitkisidir. Su kenarı
ve doğal park uygulamalarında soliter kullanılabilir.
Merkezimizde 10
yaş üzeri, yüzlerce Senegal hurmasının yanında, bu hurmaların
Cüce hurma "Phoenix roebelini" ile elde edilen 2 yaş
üzerinde hibridleri mevcuttur.
|
Merkezimizde Hurmaların (Phoenix) 12 türü mevcuttur. Phoenix acoulis, Phoenix laureri var. humilis, Phoenix reclinata x roebelenii, Phoenix sylvestris, Phoenix blue hybrid koleksiyonumuzda bulunmaktadır. Phoenix canariensis, Phoenix dactlyfera, Phoenix theophrastıı, Phoenix theophrastıı ‘Gölköy', Phoenix roebelenii, Phoenix rupicola, Phoenix reclinata üretimi ve satışı devam etmektedir. |
Sayfa Başı
PALMİYE MERKEZİNDEN HABERLER
- AYIN BİTKİSİ |
Ocak 2005 |
Aralık ayında, dış mekanda dikili, dona duyarlı
bitkilerin, yağmur ve soğuktan korunmaya alınma işlemleri
bitirildi. Çelik alma, kap değiştirme ve olağan bakımlar
devam etti. Aralık ayında, bahçe ve seramızda açan çiçekli
bitkilerimizden başlıcaları: Atatürk Çiçeği (Ponsettia)
“ Euphorbia pulcherrima” , Japon Dikeni
“ Euphorbia milli', Güller “
Rosa sp .” Aloeler (Özellikle “
A.saponaria” ve “ A.arborea'),
Felisya “ Felicia amelloides” ,
Starliçeler “ Strelitzia regina” ,
Kırmızı Çiçekli Sestrum “ Cestrum Elegans”
, Para Bitkisi “ Crassula ovata”,
Eforbiya “ Euphorbia grandicomis” ,
Yasemin Çiçekli Acem Borusu “ Bignonia
jasminoides”, Teukriyum “
Teicrium fruticens” , Göz Yaşı Bitkisi
“Kalancho tubiflorum” oldu. Sürpriz olarak Çöl
Gülü “ Adenium obesum ” 2004 yılı
içinde, ikinci dönem çiçek açtı. Canlı kırmızı renkli
meyveleri ile Nandina “ Nandina
domestica ” ve altın sarısı renkte meyveleri ile
Kumkuat “ Citrus fortunella microcarpa ”
bahçemize renk katan bitkilerdi. Sonbaharın sarı, kırmızı,
kahverengi yanında, açan çiçeklerimiz ve meyvelerimiz
bahçeyi bir renk cümbüşüne çevirdi. |
|
AYIN BİTKİSİ
Mücevher Bİtkİsİ- Para Bitkisi ( Crassula ovata )
Ocak 2005 |
|
200'e yakın türü olan Krassula'ların anavatanları Asya, Avustralya, özellikle Güney Afrika'dır. Sukkulent (etli yapıda) yapraklara sahip, kolay üretilebilen Krassula'ların bazı türleri dona dayanıklıdır. Krassula'lar, çiçeklerinin sepal, petal ve karpel sayısı eşit olduğundan en basit çiçek yapısına sahiptirler. Krassula türleri kendi içinde çok farklılık göstermektirler.
Crassula portulacea sinonimi ile de bilinen Crassula ovata , Crassulacea ailesinin en çok yetiştirilen türüdür. Para Bitkisi yavaş büyüyen, büyük çalıdır. 1-1,8 metreye kadar boylanabilen bitkimiz, 1-1,5 m taçlanmaktadır. Eliptik, koyu yeşil, etli yapraklara sahiptir. Kışın grup halinde, pembe, yıldız şekilli çiçekler açar. Erişkin bitkiler, ilginç gövde yapısı ve dallanması ile, doğal bonsai görünümündedir. Soğuktan etkilendikleri için bitkinin dondan korunması gereklidir.
İç mekanda da kullanılan Para Bitkisi karanlık koridorların ve banyoların bitkisi değildir. Direkt güneş ışığı bu bitki için çok önemlidir. Yazın göreceği yeterli güneş ışığı kışın çiçeklenmeyi teşvik edecektir. Sıcak günlerde sulanmasına özen gösterilmeli ve hava sirkülasyonunun olduğu yerler seçilmelidir.Sahil iklimi, gelişimi için uygundur. Kaya bahçelerinde ve informal bordür bitkisi olarak, özellikle kuru ve sıcak alanlarda kullanılabilirler. Üretimleri, tohumla ve çelikle kolaylıkla yapılabilir.
Merkezimizde Crassula arborescens , Crassula ruprestis ve Crassula ovata ‘Gollum' türleri de bulunmaktadır. |
|
|
|
|
|