CASUARINA EQUSITIFOLIA-DEMİR AĞACI

Casuarina’lar, Avustralya ve Güney-Doğu Asya’da doğal olarak bulunan 17 kadar türü kapsar. Demir Ağaçlarının görünümleri ibreli ağaçlara benzemekle birlikte, hakiki ibrelilerden değillerdir. İnce yeşil dalcıkların üzerinde nodüller bulunur, her nodülden çepeçevre çok küçük yaprakçıklar çıkar. Erkek ve dişi çiçekler tek bir ağaçta ancak ayrı yerlerde bulunmaktadır. Kerestelerinin dansitelerinin yüksek ve sert olması nedeni ile demir ağacı denilmiştir.

Ülkemizde Casuarina equsitifolia türü bilinmekte ve kullanılmaktadır. Tuzlu taban suyu ve deniz suyu spreyine karşı oldukça dayanıklıdır. Taban suyu yüksek,  alkalinite problemi olan yerlerde bile rahatlıkla büyümektedir. Bu nedenle Merkezimizin bataklık arazisinde, rüzgâr perdesi olarak sıklıkla kullandığımız bir ağaçtır. RHS Bitki Ansiklopedisinin yazdığının aksine (dona dayanıksız olduğu bildiriliyor), -(6–8)°C soğuğa dayanmaktadır. Ayrıca kuraklığa da dayanıklıdır.

Demir Ağacının sert kerestesi, mobilyacılıkta ve inşaat sektöründe kullanılmaktadır. Ayrıca iyi bir şömine yakacağıdır. Demir ağaçlarının köklerinde yaşayan bazı bakteriler, hava azotunu, toprağa bağladıklarından, organik maddeden fakir toprakların zenginleştirilmesi amacı ile de kullanılmaktadır. Ancak düşen ölü dallardan çıkan bir madde nedeni ile etrafındaki bitkilere toksik olduğu ileri sürülmüştür. Palmiye Merkezi deneyiminde bu etki gözlenmemiştir.

Casuarina’nın üretimi tohum ile yapılmaktadır. Köklerinden kardeşlenme gösterdiği durumlarda kardeşlerin ayrılması ile ve çelikleme ile de üretilebilir. Uygun şartlarda çok hızlı büyüyen ve problemsiz bir ağaçtır, boyu 18–20 metreye kadar erişebilir. Budanmaya hassas değildir, çamlardan farklı olarak istenilen yerinden budama yapılabilir, her dal bir büyüme ucu oluşturacak kabiliyettedir. Rüzgâr ve ses perdesi amacı ile kullanılabildiği gibi, soliter olarak da kullanılabilir. Özellikle güney sahillerimizde, drenaj problemi olan, bataklık arazilerde kullanılabilecek bir ağaçtır.

Palmiye Merkezinde Demir Ağacının, Casuarina equsitifolia ve Casuarina glauca türleri bulunmaktadır.