AGAVE DESMETIANA - İBRİK YAPRAKLI SABIRLIK

2009 yılında Peyzajda 4. Boyut programımız içinde, Ayın Bitkisi olarak Agave Victoria regina, Agave geminiflora ve Agave attenuata’yı tanıtmıştık. 2010 yılına yine ülkemizde fazla tanınmayan, zarif bir agav ile giriyoruz: Agave desmettiana-İbrik Yapraklı Sabırlık.

Agav’lar Meksika, ABD, ve Orta Amerika ülkelerinde doğal olarak bulunan 250 kadar türü kapsamaktadır. Ailenin ortak özelliği, etli yapraklı (sukkulent) olmaları ve yaprakların rozet şeklinde dağılımıdır. Agav’ların büyük bir kısmı monokarpik (hayatında bir defa çiçek açar ve ölürler) dir. Meksika’da 125 ten fazla Agav türü bulunmaktadır, burada tanıtacağımız Agave desmettiana, agavların en zarif ve yumuşak yapraklılarından biridir.

İbrik Yapraklı Sabırlık adı, yapraklarının ibriğe benzemesinden dolayı verilmiştir. Anavatanının Meksika olduğu bilinmektedir, ancak doğada bulunmamaktadır. Meksika, Avrupa ve ABD’nin batı bölgelerinde yaygın olarak yetiştirilen Agave desmettiana’ların tümü, Meksika’nın Veracruz eyaletindeki El Mirador’da bulunan Sartorius Bahçelerinden gitmiştir.

İbrik Yapraklı Sabırlığın rozet dizilimi gösteren yaprakları genelde ibrik şeklindedir. Erişkin bitkiler yaprakları ile 60-90cm çapında görünüm sergilerler. Yumuşak yaprakları, gövdeye bağlandıkları yerde dar ve daha etli, diğer kısımlarda ise geniş ve yumuşaktır. Yapraklar yukarı uzanır ve üstte ibrik şeklini alırlar, en üst kısımlarında hafif bir çöküntü vardır, burada su birikebilir. Yaprak rengi, sarımsı yeşilden, mavi yeşile kadar değişik renkte olabilir. Bitkilerin çoğunda yaprak kenarları düzdür, bazılarında ise hafif dişler mevcuttur. Yaprakların uzunluğu 50-80cm, genişlikleri ise 8-20cm arasında değişir.

Toprağa dikili Agave desmettianalar genelde 8–10 yıl sonra çiçek açarlar. Çiçek sapı 250-300cm uzunlukta olup 20–25 adet dallanma gösterir. Çiçekler soluk yeşil renktedir. Bazı bitkilerde, çiçekten sonra yaygın bir şekilde bulbil ler gözlenir.

Üretimi, tohumdan, oluşan bulbillerden ve kardeşlerin ayrılması ile yapılır. Fazla su gereksinimi yoktur. Diğer agavlardan farklı olarak aşırı güneşten hoşlanmaz. Çöl şartlarında, hafif veya yoğun gölgede daha iyi büyür. Bununla birlikte Akdeniz Bölgesinde güneşe dayanır, gölgede de rahatlıkla büyür. Bitki -4°C ye kadar dona dayanabilir, daha soğuklarda ise ölür.