|
Bahçe
peyzajında kullanılacak otsu-küçük çalı bitkiler arasında,
narin yapısı ve hoş, küçük, gösterişli çiçekleri ile,
ülkemizde fazla bilinmeyen bir bitkiyi tanıtmak istiyoruz. Bu
Adaçayı’ nın adı Mercan Perisi (Salvia coccinea
“Coral Nymph”) dir. Mercan Perisi, kır bahçeleri
dışında, göz alıcı pembe renkli çiçekleri nedeni ile zıtlık
(kontrast) yaratmak için veya yer örtücülerden, çalı veya
ağaçlara geçişte ara bitki olarak kullanılabilinir. Ülkemizin
birçok yerinde tek yıllık bitki olmasına karşın, sıcak Akdeniz
bölgelerimizde veya kış bahçelerinde iki veya daha fazla
yıllık bitkidir. Bir yıl içinde ölen bitkiler bile, genelde
dökülen tohumlarından tekrar çıkmaktadır. Bu bitkiyi
tanıtmadan evvel ailesi hakkında kısa bilgi vermek istiyoruz.
Salvia
(Adaçayları)
Nanegiller
olarak da adlandırılan Ballıbabagiller (Labiatae/Lamiaceae)
familyasının en çok tür içeren cinsidir. Çok soğuk bölgeler ve
tropik yağmur ormanları dışında dünyanın birçok bölgesinde
dağılım gösteren tek yıllık, iki yıllık, çok yıllık ve yarı
odunsu çalı olmak üzere yaklaşık 900 türü vardır. Genellikle
kuru otlaklar, kayalık yamaçlar, makilikler, seyrek ağaçlı
alanlar gibi güneşli yerler ile nemli çayırlarda yetişir. Bazı
türler hoş kokuludur, çoğunda yapraklar, tüylü, bazıları yünlü
gibi yoğun tüylü, bazıları gümüşi renktedir. Genellikle kare
kesitli saplar üstünde karşılıklı, basitten tüysüye kadar
değişen dişli ya da tırtıklı yaprak çiftleri vardır. Ayırt
edici özelliği, boru şeklinde iki dudaklı çiçekleridir.
Alttaki dudaklar düz, yatık ve iki loblu, üsttekiler ise dik
ve kukuleta şeklindedir.Birçok
Salvia türü bahçelerde süs bitkisi olarak kullanılmaktadır.
Bazıları hoş kokulu yapraklarıyla, şifalı oldukları için
tercih edilmektedir. Bununla birlikte genelde, gerek
yaprakları ve gerekse çiçekleri ile görsel etkiye sahip
oldukları için süs bitkisi olarak kullanılırlar.
Yetiştirilmeleri :
Meksika ve
Orta Amerika kökenli çalı formlu Salvia ların çoğu hafif
donlara dayanabilir. Bazı çok yıllıklar dona daha
dayanıklıdırlar. Salvia lar doğrudan güneş alan, hafif
bünyeli, humusça zengin, az gübreli, nemli fakat drenajı iyi
toprakta, iyi gelişme gösterir. Yarı gölge alanlara da
tahammül edebilir. Çok tüylü yapraklı ve kısa türler, bol
güneş ve çok iyi drenaj ister. Bu türler ile dona dayanıklı
türlerin kışın aşırı sudan sakınılması ve soğuk, kurutucu
rüzgârlardan korunması gerekir.
Üretimi:
İlkbaharda tohumla, yaz başında çelikle, rizomlu türlerin her
mevsim ayrılmasıyladır.
|
