Pistacia chinensis (Çin Sakız Ağacı):
Ülkemizde tanınmayan, peyzajda sıklıkla kullanılan bir
türdür. Orta ve Batı Çin kökenlidir. İlkbaharda, hoş
kokulu, kımızı çiçekler açar, sonbaharda yaprakları
kızardıktan sonra dökülür.
Pistacia atlantica (Mineç):
Batı
Anadolu’da Mineç adıyla tanınan büyük ve gösterişli bir
ağaçtır. Genç sürgünleri sebze olarak kullanılmaktadır.
Pistacia terebinthus,
Doğu Akdeniz ülkelerinde doğal olarak bulunan, yaprak
döken bir bitkidir. Bitki özsuyundan terebentin (turpentine)
denilen bir sıvı elde edilir. Terebentin aynı zamanda
çamlardan da edilen bir sıvıdır. Yağlıboya ve vernik
sanayinde, imalat ve inceltme amacı ile kullanılır.
Nisan-Haziran ayları arasında yeşilimsi renkli çiçekler
açan 2–6 m yüksekliğinde, kışın yapraklarını döken iki
cinsiyetli bir ağaçtır. Meyveleri önce kırmızı sonra
kahverengiye döner. Bu meyveler reçine, uçucu yağ ve
sabit yağ taşımaktadır.
Halk arasında menengiç olarak bilinen bitkinin
yaprakları geleneksel Türk tıbbı’nda üriner antiseptik,
peptik ülser tedavisinde ve güneş çarpmasına karşı
kullanılmaktadır. Ayrıca meyveleri diüretik (idrar
söktürücü) ve ekspektoran (balgam söktürücü) olarak
kullanılır.
PİSTACİA LENTİSCUS (Sakız Ağacı-menengiç-çıtlık):
Akdeniz Bölgesine özel bir bitkidir. Sakız Ağacı (Mastic
Tree) olarak bilinir. Herdem yeşil pistacia olarak da
adlandırılır. Yaprak dökmeyen, büyük bir çalı veya
tek-çok gövdeli küçük bir ağaç olarak gelişir. 5 m ye
kadar yükselebilir. Yapraklar
çift tüysü, yaprakçıklar uçta dikensi, sivri, çiçekler
salkım durumunda toplanmıştır
Gövdesinden yapılan kesilerden, sakız denilen özel kokulu
bir sıvı elde edilir. Sakızın, ağızdaki bakterileri
azalttığı bilinmektedir, tıpta kullanılır. Ayrıca koku
verici olarak çeşitli keklere, reçellere ve dondurmaya
katılır.
Pistacia lentiscus var. latifolius,
Sakız Adası ve Çeşme Yarımadasında bulunan bir
varyetedir. 10m’ye kadar
yükselebilen, kışın yapraklarını dökmeyen bir ağaçtır.
Bu ağacın dallarının yaralanması ile Damla Sakızı
elde edilmektedir. Damla Sakızı
halk arasında mide ağrısı ve
diyareye (ishal) karşı kullanılmaktadır. |