2009 yılında Peyzajda 4. Boyut programımız içinde, Ayın
Bitkisi olarak Agave Victoria regina, Agave
geminiflora ve Agave attenuata’yı
tanıtmıştık. 2010 yılına yine ülkemizde fazla
tanınmayan, zarif bir agav ile giriyoruz: Agave
desmettiana-İbrik Yapraklı Sabırlık.
Agav’lar Meksika, ABD, ve Orta Amerika ülkelerinde doğal
olarak bulunan 250 kadar türü kapsamaktadır. Ailenin
ortak özelliği, etli yapraklı (sukkulent) olmaları ve
yaprakların rozet şeklinde dağılımıdır. Agav’ların büyük
bir kısmı monokarpik (hayatında bir defa çiçek açar ve
ölürler) dir. Meksika’da 125 ten fazla Agav türü
bulunmaktadır, burada tanıtacağımız Agave
desmettiana, agavların en zarif ve yumuşak
yapraklılarından biridir.
İbrik
Yapraklı Sabırlık
adı, yapraklarının ibriğe benzemesinden dolayı
verilmiştir. Anavatanının Meksika olduğu bilinmektedir,
ancak doğada bulunmamaktadır. Meksika, Avrupa ve ABD’nin
batı bölgelerinde yaygın olarak yetiştirilen Agave
desmettiana’ların tümü, Meksika’nın
Veracruz eyaletindeki El Mirador’da bulunan Sartorius
Bahçelerinden gitmiştir.
İbrik Yapraklı Sabırlığın
rozet dizilimi gösteren yaprakları genelde ibrik
şeklindedir. Erişkin bitkiler yaprakları ile 60-90cm
çapında görünüm sergilerler. Yumuşak yaprakları, gövdeye
bağlandıkları yerde dar ve daha etli, diğer kısımlarda
ise geniş ve yumuşaktır. Yapraklar yukarı uzanır ve
üstte ibrik şeklini alırlar, en üst kısımlarında hafif
bir çöküntü vardır, burada su birikebilir. Yaprak rengi,
sarımsı yeşilden, mavi yeşile kadar değişik renkte
olabilir. Bitkilerin çoğunda yaprak kenarları düzdür,
bazılarında ise hafif dişler mevcuttur. Yaprakların
uzunluğu 50-80cm, genişlikleri ise 8-20cm arasında
değişir.
Toprağa dikili Agave desmettianalar
genelde 8–10 yıl sonra çiçek açarlar. Çiçek sapı
250-300cm uzunlukta olup 20–25 adet dallanma gösterir.
Çiçekler soluk yeşil renktedir. Bazı bitkilerde,
çiçekten sonra yaygın bir şekilde bulbil ler gözlenir.
Üretimi, tohumdan, oluşan bulbillerden ve kardeşlerin
ayrılması ile yapılır. Fazla su gereksinimi yoktur.
Diğer agavlardan farklı olarak aşırı güneşten hoşlanmaz.
Çöl şartlarında, hafif veya yoğun gölgede daha iyi
büyür. Bununla birlikte Akdeniz Bölgesinde güneşe
dayanır, gölgede de rahatlıkla büyür. Bitki -4°C ye
kadar dona dayanabilir, daha soğuklarda ise ölür.
Agave desmettiana,
peyzajda Agave attenuata da olduğu gibi, grup
halinde, patio kenarlarında sıralanarak veya kaya
bahçelerinde soliter veya ufak gruplar halinde kullanır.
Zarafeti ve yaprak ucundaki dikeninin yumuşak olması
nedeni ile fazla soğuk olmayan ılıman bölgelerde
seçilecek bir sukkulent bitkidir. |