DİKEN İNCİRİ - OPUNTIA FICUS-INDICA

Opuntia’lar, kaktüslerin dünyada en tanınan ve yaygın olan türünü oluştururlar. Doğal olarak diğer kaktüsler gibi, dünyanın batı yarı küresine aittirler. 15. yüzyıl sonunda Avrupalılar tarafından keşfedilip, dünyanın diğer kısımlarına taşınmışlardır.

Opuntia adı muhtemelen Eski Yunanistanda, değişik dikenli bitkilerin bulunduğu Locris Opuntia yöresinden alınmıştır. Opuntia cinsindeki türlerin sınıflandırılması günümüze kadar tam sonuçlandırılamamıştır. Genelde kabul gören, opuntia’ların gövdeleri yassı segmentlerden oluşan bir kaktüs cinsi olduğudur. Kaktüs ailesinin en yaygın olan bu cinsi, 181 doğal tür ve 10 doğal yolla oluşmuş hibridden oluşmaktadır. En bilinen tür Diken İnciri (Firavun İnciri) olarak bilinen Opuntia ficus-indica dır.

DİKEN İNCİRİ - Opuntia ficus-indica: İngilizcede Diken Armudu veya Hint İnciri olarak bilinen bu bitki, ülkemizde Diken İnciri veya Firavun İnciri olarak tanınmaktadır. Çalı veya ağaç şeklinde gelişebilir, boyu 600 cm e kadar uzayabilmektedir. Tam gelişmiş gövde kalınlığı 30–40 cm i bulabilir.

Gövde segmentleri gri-yeşil veya yeşil renktedir. Oval veya obavat segmentler değişiktir, uzun, kısa, dar veya geniş olabilir. Enli geniş gövde segmentleri üzerinde bulunan areolalar, birbirlerinden 2–5 cm uzaklıktadır, kenarlarında sarı veya kahverengi glokid (glochid) denilen kısa tüysü yapılar vardır, ancak bunlar kısa zamanda dökülürler. Glokid lerin yanında genelde 1 veya 2 diken bulunur. Sarı renkli çiçekleri, kâse şeklindedir 8–10 cm uzunluktadır ve ilkbaharda açarlar. 10 cm uzunluğunda, oval meyveleri genelde pembe renktedir, üzerlerinde ellendiğinde veya değinildiğinde, son derece kaşındırıcı tüyler içerirler.

Bugün dünyanın birçok yerinde dikimi yapılmakta ve meyvelerinden faydalanılmaktadır. Özellikle Güney Afrika, Avustralya ve Akdeniz çevresinde yetiştirilmektedir.

Kırmızı boya yapımında kullanılan cochineal böceğinin ana konakcısı olduğu için,  Diken İnciri özellikle Kanarya Adalarında bu böceğin yetiştirilmesi amacı ile de kullanılmaktadır. Meyveler çiğ olarak tüketilebildiği gibi, reçel, marmelat yapımında da kullanılır.

Çok yayılıcı olduğundan Güney Afrika’da dikenli olan tür yasaklanmış, dikensiz olana ise izin verilmektedir. Avustralya da da yayılmasının önlenmesi için tedbirler alınmıştır.